Son zamanlarda LiPo pillere merak çok fazla.
Bazı sorularınıza burada cevap bulabilir, bu bataryalar hakkında bilinmeyenleri
öğrenebilirsiniz.
LiPo piller nedir ve neden bu
kadar popüler?
LiPo piller özellikle elektrikli uçak ve
helikopter dünyasını bir anda ele geçirmiş şarj edilebilir bataryalardır. Yakıt
kullanan modellerin yerine elektrikli modellerin tercih edilmesinde başlıca
sebeptir.
RC LiPo pillerin RC helikopter ve uçaklar için
NiCad yada NiMH gibi bataryalar yerine ideal seçim olmasının üç ana nedeni
vardır.
·
RC LiPo bataryalar hafiftir ve
istenilen şekil veya boyutta üretilebilir.
·
RC LiPo bataryalar yüksek
kapasitelidir. Yani küçük olmasına rağmen yoğun güç içerir.
·
RC LiPo bataryalar ihtiyaç anında
yüksek hızda deşarj olabilme özelliğine sahiptir.
Bu pozitif özellikler her RC model için
önemlidir ama uçak ve helikopterler için ekstra önem taşır. Örneğin yerde ve
suda giden elektrikli araçlar her zaman vardı ama LiPo piller geldikten sonra
uçaklar ve helikopterler nitroyu hatta türbini bile güç/ağırlık oranında geride
bıraktı.
Ancak mükemmel bir güç kaynağının olmadığını
kanıtlarcasına LiPo pillerin dezavantajları da var.
·
NiCad ve NiMH ile karşılaştırıldığında
hala daha pahalı. Ama gün geçtikçe düşüyor.
·
Daha iyiye gitse de uzun ömürlü değil.
300-400 şarjda ömrünü tamamlıyor(İyi bakılmazsa çok daha az). Bütün kurallarına
uyulursa 1000 civarı görenlerin olduğu söyleniyor.
·
Güvenlik. Uçucu elektrolitler
kullanıldığı için yanlış kullanımda patlayabiliyor veya tutuşabiliyor.
·
Özenli bakım gerektiriyor. Şarj, deşarj
ve depolama ömrüne etki ediyor. Tek hatada çöpe gidebiliyor.
LiPo bataryala bakımı ve oranları hakkında bilgi
vermeden önce temel bilgileri öğrenmemiz gerekiyor. Eğer sadece aracınız için
hangisini satın almanız gerektiğini öğrenmek istiyorsanız bu kısmı
atlayabilirsiniz.
Lithium Ion(Li-Ion) ve Lithium Polymer (LiPo) Pillerin Farkları
Bugünün RC dünyasında çoğu batarya LiPo’dur.
Li-Ion ve LiPo piller temelde aynı kimyasal yapıya sahiptir ve lityum karbon
katot ve anotların arasındaki lityum iyonu değişimine dayanır. Aralarındaki
fark ise hücre paketlemesi ve kullanılan elektrolittir.
Li-Ion
Li-Ion piller elektrolit olarak yanıcı solvent
bazlı organik sıvı kullanır. Bu elektrolit, elektrotlar arasında lityum iyonu
değişimini sağlar. Genellikle sert metal bir kutu içinde bulunurlar. Çok fazla
boy ve şekil seçeneği yoktur.
LiPo
Gerçek bir LiPo pil sıvı elektrolit yerine, ince
plastik bir film içinde kuru elektrolit polimer ayraç kağıdı kullanır. Bu
ayraç, bataryanın anot ve katotları(lityum karbon aluminyum ve bakır plakalar)
arasında bulunur. Böylelikle çok ince ve çeşitli şekillerde hücre yapımına
olanak sağlar.
Gerçek LiPo hücre yapısındaki problem ise kuru
elektrolit polimeri üzerinden lityum iyonu değişiminin yavaş olması,
dolayısıyla şarj ve deşarj sürelerinin uzun olmasıdır. Bu problem pili
ısıtmakla üstesinden gelinebiliyor ancak çoğu uygulama için pratik değil.
Bu problem çözüldüğünde güvenlik riskleri de çok
azalmış olacak. Gelecek yıllarda elektrikli araba ve enerji depolamadaki
ilerlemeyle ultra hafif kuru ve güvenli LiPo pillerin üretileceğine şüphe yok.
Teorik olarak neredeyse bir kumaş gibi esnek yapıda üretilebilecek bu pillerle
yapılabileceklerin sınırı yok.
LiPo
Hybrid
Günümüzde RC araçlarda kullanılan bütün LiPo
piller aslında hybrid lityum polimer piller. Aslında gerçek adları lityum-iyon
polimer olsa da batarya dünyasında gerçek LiPo olmasalarda, LiPo olarak
anılıyorlar.
Organik jelli/solvent bazlı elektrolit kullanarak
anot ve katot arasındaki iyon değişim hızını büyük ölçüde arttırır. LiPo
hybridler, Li-Ion gibi kısa devre olursa, aşırı şarj olursa, delinirse veya
tutuşursa patlayabilir yada yanabilir.
İlk çıktığında LiPo piller Li-Ion’lara göre daha
pahalıydı çünkü işçiliği fazlaydı. Neyse ki popüler olduktan sonra fiyatları
düştü.
LiPo hybridler aynı hücre yapısını
kullandığından aynı esneklik ve çeşitliliğe sahipler. Bu sayede RC modellerde
kullanılabilecek seçenekler çok fazla.
Neredeyse bütün RC LiPo hücreler hücre kesesi
adı verilen bir folyonun içinde paketlenmiş. Aşağıdaki resimde 2 hücreli LiPo RC
pil paketi görülebilir.
Hücre keseleri çok hücreli bataryalar için
mükemmel bir çözüm. Düz bi hücre kesesi içinde gereksiz hava olmadan kendisi
gibi birçok hücreyle birleşebiliyor. Ayrıca metal kutu yerine kullanılması
ağırlık konusunda da avantaj sağlıyor.
LiPo folyosunu açacak olursanız sol taraftaki
gibi bir görüntü ortaya çıkacaktır. Polimer ayraç filminin ön ve arkasında
levhalanmış olarak duran ince lityum karbon kaplı alüminyum ve bakır
anot-katotlar bulunur.Bu uzun film(Resimdeki 5000 mAh hücre 2 metrenin
üstündedir.) akordiyon gibi katlanır. Katlanmış hali ısıyla mühürlenerek folyo
keseye jel şeklinde elektrolitle birlikte konulur.
Hybrid LiPo pillerin ilginç bir karakteristiği ise ısındığında iyon değişimini daha verimli yapabilmesi. RC modelinizin çalıştırdıktan bir dakika sonra güç kazandığını hissediyorsanız sebebi bu. Aracınızı kışın kullanacaksanız LiPo pilinizi sıcak bir yerde saklamanız lehinize olabilir. (alıntı)
Lipo Pil Satın almak için tıklayınız.
http://www.erenhobi.com
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder