Rc modeller hakkında teknik bilgi -4-

Hurafeleri Yıkmak Şimdi, R/K karbüratörün temel kavramlarından ve aynı şeyleri sahada nasıl kontrol altında tutacağımızdan giderek, birkaç çok bilinen hurafe ile olaya başlayalım.

Hurafe 1
Bunların ilki, çok kimse tarafından inanılan, ve aslında cesur ve yeni bir modelciyi en kötü şekilde hayal kırıklığına uğratan bir tanesidir. Tabii ki kesinlikle mümkün olmayan ´Bu marka motorlar rölanti ayarı fabrikada yapılmış olarak gelirler, bu bana yeter´ şeklinde olanıdır. Kutunun üzerindeki etiket de dese, pahalı bir mekanizma da olsa, bu şiirsi söylem hiçbir zaman gerçek olamaz. Dünyanın en iyisi bile olsa, hiçbir üretici sizin yakıt ve buji seçiminize, havadaki neme, pervane yüküne, veya karışım ayarlarına etkisi olan diğer etkenlere göre fabrika ayarı yapamaz. Evet, fabrika bir dereceye kadar rölanti ve ana iğne ayarlarını yapabilir ama bu geniş bir alandaki herhangi bir yer olabilir. Hepsi bu. Yani, motoru modelinize monte ettikten sonra kendi payınıza düşeni yapmak zorundasınız. En kötü senaryoya göre ise, her iki iğnede beklenenin çok dışında olabilir. Bunun nedeni fabrikada imalat hattındaki değişiklikler veya model mağazasında anlatırken müşteriyi ikna etmek için mekanik kısımlarla oynamak olabilir.

Hurafe 2
Bir sonraki yalnış inanış ise, ´Rölanti zaten ayarlı, yıllar önce yapmıştım.´ şeklindedir. Bunun anlamı, taş devrinde bir ayar yapılmıştı ve o zamandan beri de hep doğruydu, bir daha dokunmak gerektiğini sanmıyorum´dur. Ortalığı kırıp dökmezsiniz (herzaman değil tabii), hadi ayarlamayı bir deneyin. Eğer doğru dürüst yapamazsaniz ne kaybedersiniz. Her zaman eski yerine getirebilirsiniz.

Aynı temaları işleyen pek çok çeşit var. Eğer bir süredir uçuş yapıyorsanız, bu konuların çoğu size zaten açılmıştır. Ama çabucak kesip konumuzu izlersek, mistik bir atmosfer ve anlamlı da olabilecek noktalarıda çevreleyen korkunun varlığı göze çarpar. Ayarların en önemlisi, şu rölanti karışım ayarı Motor bir bütün olarak göz önüne alınırsa, bilinen adı ile rölanti iğnesi, veya hava sızdırmalı tip karbüratörlerde, rölanti sızdırma vidası, motorunuzun nasıl performans göstereceğine düşünebileceğinizden de fazla etki eder. Eğer gazı, bazı pilotların tercih ettiği gibi bir açma kapama anahtarı değilde oransal bir kontrol aracı olarak algılarsanız, elbette çok daha fazlası Eğer basitçe gaz kolunu kalkışta sona dayayıp depo kuruyana kadar da öyle bırakmaktan suçluysanız, bunların çoğu sizin için lüzumsuz bilgi olacaktır. Belki kendinize hız (pylon) yarışlarında bir gelecek düşünebilirsiniz.

Ayar Yapma
Tamam, yeterli teori ile motorumuzu modelimize yerleştirdik. Peki en yüksek performansı nasıl alacağız? Ve özellikle, esas hedefimiz olan güvenilirlik için ayarı nasıl yapacağız? Güvenilir ve sürekli performans, motorun vereceği salt son gücüne ulaşmaktan çok daha ileri bir öneme sahiptir. Yani pratikte motoru, hem neredeyse tamamen boş hemde dolu bir depo ile çalışabilecek şekilde ayarlamak gerekir.Ve deneyimsiz kimselerin sıklıkla düştükleri hata da budur.

YS 4 zamanlılar ve benzerlerindeki pompalı sistemleri ve modelin herhangi bir zamandaki davranışını bir kenara bırakarak düşünürsek, motorlarımız, çoğu işi yer çekiminin yaptığı ve egsozdan gelen az bir basıncın yardımıyla çalışırlar. Bunun hassas motor ayarlarınız için ne anlama geldiğini anlamak için plastik bir meşrubat şişesi ile şu basit okul deneyini yapın. Şişeyi suyla doldurun, ortasına ve dibine yakın bir yere birer delik açın. Üzerindeki suyun basıncından dolayı alttaki delikten akan suyun nasıl daha uzağa gittiğine bir bakın. Aynı şey yakıt deponuz için de geçerlidir. Yani motoru ayarlamanıza yardımcı olacak, en başından yapmanız gereken şey, tüm ayarlarınızı deponuz yalnızca yarım dolu iken yapmaktır. Böylece bir ortayol ile başlamış olursunuz.

Ne Ne yapar?
Bir süredir motorla uğraşan kimseler için bu gayet açık bir şey olabilir ama bana en çok sorulan sorulardan biridir . Asıl iğne (main needle), yakıt akışını karbüratörün yalnızca sonuna kadar açık olduğu durumda ayarlar. Bu cümleyi tekrar okuyun ve anlamını iyice sindirin. Asıl iğne, yakıt akışını karbüratörün YALNIZCA SONUNA KADAR AÇIK olduğu durumda ayarlar. Ve evet, bütün diğerlerine etki eder. Hava sızdırma vidası veya ikinci iğne, ana iğnenin ayarı ile etkileşir ve artan veya azalan sonuçlar doğurur. Ancak ana iğne ayarının yapılması sırasında gaz çubuğunun tek konumu sona dayanmış olmasıdır.

Motorunuzu ayarlamaya çalışmayı düşünmeden bile önce karbüratörün hava girişine bir göz atın ve gaz çubuğu en sona dayalı iken venturinin tam açık olduğundan emin olun. Arkasından gazı kapayın ve, trim motor stop konumunda iken, silindirin hava giriş yolunu tamamen kesmesini sağlayın. Bunları yaptıktan sonra gaz çubuğunu orta konuma getirin. Arkasından venturiye baktığınızda göreceğiniz şey gaz silidirinin yarı açık olduğudur. YALNIŞ Tabii ki yarım gaz yarı yoldur değilmi? Pek sayılmaz. Çünkü hedefimiz, çubuğun yarıya kadar olan hereketi ile motorun en üst hızının aşağı yukarı yarısına gelmektir. Eğer bir takometre ile devirini ölçerseniz, motorun yarı hıza karbüratör hareketinin yarısından çok daha önce ulaştığının çabucak farkına varırsınız. Gaz kolunu ve servo diskini hareket ettirip düzgün doğrusal bir sonuca ulaşmak için biraz zaman harcamaya değer. Bunun için aşırı titizlik göstermenize gerek yok, ama ideal duruma ulaşmak için de bunu bir sorun olarak kabul ederseniz uçuşlarınız çok daha zevkli geçecektir.

Artık kumandamızla uyumlu hareket eden bir karbüratör silindirimiz ve, yapılabilecek herşeyi yapılmış, yani R/K ayarları optimuma getirilmiş bir motorumuz var. Rölanti ayarı için bu aşamada yapılabilecek şey, eğer gerek varsa, motoru tamamen kapatacak trim veya bazı gelişmiş kumandalarda olan gaz kapama düğmesinin ayarını yapmaktır. Şimdi motorunuzu çalıştırıp ayarını yapabilirsiniz.

Ana İğne
Birçok motor için, başlangıçta ana iğnenin bir ila üç tur arasında biryerlerde açık olması gerekir. Deneme yanılma kısa zamanda sizi ortalama biryerlere getirir, ancak başlangıçta (yakıtın havadan fazla olduğu) zengin tarafta yanılmanız tercih nedeni olacaktır. Gazınızı aşağı yukarı dörtte üç olacak şekilde açın, motorunuzu çalıştırın, bir dakika kadar ısınmasını bekleyin. Şimdi yavaşça gazı sonuna kadar açın. Çubuğu bir açma kapama anahtarı gibi bir anda pat diye sona dayamayın. Bay Futaba ve dostları, oransal kontrolun gelişiminde sizin için pekçok araştırma yaptılar, bu imkanı kullanın. Sesini ve verdiği tepkiyi dikkate alarak, aynı arabanızda yaptığınız gibi, motoru doğrusal ve düzgün bir şekilde son devirlerine çıkarın.

Eğer ana iğne ayarında zengin tarafta hata yaptıysanız, ki amacımız buydu, gazınızı sonuna kadar açın. Her defasında birkaç tık olmak üzere ve aralarda biraz bekleyerek motor düzgün bir şekilde çalışana ve tok bir ses verene kadar ana iğneyi yavaşça kısarak ayarlayın. Tam bunu hissettiğinizde, motor hafifçe yavaşlayacak şekilde iğneyi bir yada iki tık AÇMAK yeterli olacaktır.

Modelin burnunu 60 derece kadar yukarı kaldırın ve motor sesindeki değişime kulak verin. Devir sayısındaki artış istediğimiz şeydir. Azalış ise iğneyi biraz daha açmamız gerektiği anlamına gelir. Bütün bunları deponuz yarım dolu veya biraz altında ve gazınız tam açık iken yapın. Aksi takdirde yaptığınız çalışmanın bir anlamı kalmaz.

Rölanti İğnesi
Artık motorumuz tam gazda düzgün bir şekilde çalıştığına göre, dikkatimizi şu göz korkutan rölanti karışım ayarına çevirebiliriz. Bunun neden ürkütücü olduğu benim dışımda olsada bu kesinlikle böyle. Biraz sonra anlatacaklarımız başarıyla sonuçlanana kadar artık bir daha ana iğne ayarına dokunmamalısınız. Çünkü aksi takdirde ta en başa geri dönersiniz. Karbüratör yarı açık iken ana iğne ile oynayan insanların sayısı, beni şaşırtmaya devam ediyor. Yapmayın, yararsız

Böylece artık ana iğne ayarını bir kenara bırakarak gazı aşağı yukarı dörtte bire kadar kısın ve motorun sesini dinleyin. Nasıl bir ses veriyor , zengin – fakir? Hangisi bir ipucunuz yok. Zengin motor, kısmen açık gaz ile çalışırken tamamen en üst devirlerdeki gibi ses verir ki bu makuldur. (Biliyorum bu aşamada birşeyler yapmaktan hoşnutsunuz). Ve tabiri caizse, yeni başlayan veya kısmen deneyimli modelcilerin tökezlediği yer burasıdır.

Eğer motorunuz kısmen açık gaz ile zengin çalışıyorsa yapacağınız şey ana iğneyi ayarlamaktır, öylemi? Hayır, hayır, hayır, HAYIR, şu iğneyi yalnız bırakın, o ayarlı ve bundan sonra öyle kalmalı. OS, Super Tigre veya benzerlerindeki diğer nazik insanlar düşük hızlardaki ayarları da yapabilmeniz için size başka bir tane verdiler. Ve bu küçük şeytan hakkında kendinizi bilgilendirmenin zamanı geldi.

Düşük hız iğnesini ayarlamak için, ana iğne ayarı için yaptıklarınızla tamamen aynı davranın. Tam olarak aynı işi, aynı şekilde yapar. Tek farkı daha küçüktür ve bizim sakarca dokunuşlarımıza karşı daha hassastır. Ben, başlangıç olarak vericinin çubuğunu çeyrek gaza ayarlamayı, bu işe en iyi yaklaşım bulurum. Böylece, motor biraz yüksek rölantide çalışsada (yaklaşık 3000 devir diyelim) en azından çalışmasını sürdürür. İkinci iğneyi sadece çeyrek turlar ile ayarlayın (bu aşamada nerede olduğunuzu bilmediğinizden herhangi bir yönde) ve bekleyin. Bu BEKLE kısmı çok önemlidir. Yaptığınız değişikliğin etkisini göstermesi zaman alacaktır. Eğer bu çeyrek tur ile devir arttıysa aynı yönde bir çeyrek daha çevirin ve tekrar bekleyin. Ve bir artışın olmadığı noktaya ulaşana kadar bunu yapmaya devam edin. Eğer motor yavaşladıysa yalnış yöne doğru başlamışsınız demektir.

O zaman geri çevirin ve öbür tarafa doğru başlayın, en üst devir ayarını bulana kadar her seferinde çeyrek tur. Nefes alın ve rahatlayın, işin büyük kısmını yaptınız. Herhangi bir şeyi mahfetmediniz öyle değilmi? Harika

Karbüratörün Karşılık Vermesi
Son olarak motorunuzun, gaz çubuğunun hareketine güvenilir bir şekilde karşılık vermesini sağlamalısınız. Yüksek ve düşük, her iki hızda da düzgün bir şekilde çalıştığını biliyorsunuz. Öyleyse yapılacak geri kalan şey motorunuzun bir taraftan öbür tarafa düzgün bir geçiş, veya mümkün olduğu kadar düzgün bir geçiş yapmasıdır. Bu bağlamda, bütün her şeyi karbüratör performansı ve tasarımının yaptığı bazı motorlar, diğerlerine göre daha iyidirler. Ancak, günümüzde motorların hepsi bu açıdan oldukça iyidirler.

Karbüratörü aşamalı olarak açın ve dinleyin. Çubuğu bir anda itiverip sonrada motorun duraksamasına veya öksürmesine şaşırmayın. Aksine gaz çubuğunu uçuştaki gibi hareket ettirin ve zavallı motora bu hareketi yakalaması için bir şans verin. Eğer motor sağlıklı bir ses veriyorsa şöyle bir sırtınıza vurun ve uçuşa gidin. Eğer motor isteksiz ve stop edecek gibi görünüyorsa rölanti iğneniz az biraz (az derken gerçekten ?az? kastediyorum) fakir taraftadır. İğneyi çeyrek tur ters tarafa çevirin ve tekrar deneyin. Birkaç deneme yanılma ile uygun noktayı bulacaksınız. Diğer taraftan, tersi bir durumda, eğer motor karbüratörün ağzından yakıt damlaları saçarak, genellikle de fazla temiz olmayan bir sesle, devirlenmekte zorlanıyor ve birtakım ıslak sesler çıkarıyorsa, rölanti iğnesi hafif zengindir. Bu durumda çeyrek tur (veya daha az) içeri doğru çevirmek gerekir. Son olarak, tamamlamak için, küçükte olsa ikisi arasında etkileşimler olacağından, tam gazda ana iğnenizi bir kez daha kontrol edin. İhtimal tekrar ayarlamak gereği duymayacaksınız. (alıntı)